Chi siamo

Międzynarodowa Szkoła Specjalizacyjna z Procedurą Wyobrażeniową, z siedzibą w Mediolanie i w Rzymie, związana jest z Groupe International du Reve-Eveillé en Psychanalyse G.I.R.E.P. w Paryżu i z Società Italiana di Neuroscienze – S.I.N.S (włoskie stowarzyszenie neuronauk); działa także w Brazylii i w Szwajcarii. Promuje szkolenie, rozpowszechnianie i wymianę interdyscyplinarną w obszarze medycznym i psychologicznym, wzbogaconą przez pracę licznych autorów, grup i instytucji, zajmujących się produkcją wyobrażeniową. Zainteresowanie badawcze Szkoły zwraca się w kierunku związku pomiędzy metapsychologią obrazu, psychoanalizą i neuronaukami. Jest ona również siedzibą czteroletniej specjalizacji z psychoterapii (uznawanej przez MIUR- [Włoskie Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego] na mocy prawa L.56/86, art.3), kursów counselingu (akredytowanych przez Włoskie Towarzystwo Counselingu S.I.Co.), organizatorem kursów dokształcających ECM (kształcenie ustawiczne w zakresie medycyny) przy Ministerstwie Zdrowia. Oprócz działalności formacyjnej, poprzez pracę własnych fachowców, oferuje usługi na rzecz zdrowia osoby w Rzymie, Mediolanie i w wielu prowincjach północnych Włoch. Usługi te wykonywane są na zasadzie świadczeń prywatnych, jak również refundowanych. Nasi fachowcy w dziedzinie psychopedagogiki, psychoterapii i poradnictwa są jednocześnie wykładowcami Szkoły i psychoterapeutami, którzy uczestniczą w kursach ustawicznego dokształcania zawodowego, i superwizji przypadków klinicznych, z którymi mają do czynienia. Szkoła dysponuje, na mocy podpisanych umów, również wsparciem nadzwyczajnych konsultantów zewnętrznych w rozmaitych dziedzinach.

Debata
Przemówienie Alberto Passerini (SISPI- Włochy) z udziałem Alain Feld (Belgia), Nicole Liljefors (Szwecja), Tom Holman (USA); Moderatorzy: Michèle Taillandier, Lyliane Nemet-Prier:

• Moderator: Jak odebraliście tytuł „śnić więcej aby poczuć się lepiej”?
  A.P.: „Pozytywnie zaskoczył mnie ten tytuł, ponieważ od razu nasunął mi on na myśl inne niż psychoterapeutyczne zastosowanie Reve-Eveillé”, zastosowanie u osób „normalnych”, tak jak to robił Desoille w celach badawczych. We Włoszech stosujemy je w dwóch obszarach: a) psychopedagogicznym, w pracy grupowej z uczniami szkół podstawowych, w celu rozwoju zdolności twórczychj, umiejętności wyobrażeniowej i zaznajomienia się z własnymi emocjami; b)w przygotowaniu psychologicznym osób, które mają stawić czoła zabiegom chirurgicznym, a zwłaszcza u chorych na raka, poprzez krótkoterminowy counseling, złożony z czterech spotkań z użyciem Reve- Eveillé (Doświadczenia Wyobrażeniowego), dzięki któremu uzyskaliśmy obniżenie zastosowania środków przeciwbólowych nawet do 40% w trakcie zabiegu i w ciągu pierwszych 48 godzin pooperacyjnych.
• M: W jaki sposób, w waszej praktyce zawodowej, proponujecie waszym pacjentom „Rever éveillé” w trakcie wizyty terapeutycznej?
  A.P.: Używamy klasycznej procedury gdzie pacjent kładzie się na szezlongu, zamyka oczy, i po zastosowaniu relaksacji używa się obrazów archetypowych Desoille’a (Dzban, Miecz, itd.), innych obrazów o znaczeniu symbolicznym, obrazów zaczerpniętych z poprzednich Doświadczeń Wyobrażeniowych, snów, opowiadań pacjenta; ponadto, w przypadku pacjentów szczególnie opornych, którym sprawia trudność zanurzenie się we własną wyobraźnię, używa się wyrażeń metaforycznych zastosowanych przez nich samych w sposób przypadkowy w kontakcie terapeutycznym twarzą w twarz: pamiętam jednego z moich byłych pacjentów, który był osobą bardzo konkretną, racjonalną, i sprawiało mu trudność oddanie się wyobraźni, który w trakcie spotkania, opowiadając o problemach w relacji z żoną, użył wyrażenia metaforycznego „to jest jak biec w wodzie”; zaproponowałem mu więc by wyobraził sobie, że biegnie w wodzie, on zaczął opisywać scenę, lecz od razu zaobserwował, że” przeszliśmy do wyobrażeń bez półmroku”, ja interweniowałem mówiąc ”tak, proszę kontynuować” i po raz pierwszy udało mu się rozwinąć twórczy scenariusz Doświadczenia Wyobrażeniowego.
• Śnić nie śpiąc, na szezlongu, jest to coś „dodatkowego” w akcie analitycznym? Jak byście mogli zdefiniować tą „dodatkową wartość”?
  A.P.: „Nie zgadzam się, że Reve Eveillé (Doświadczenie Wyobrażeniowe) jest „czymś dodatkowym w akcie analitycznym”: Reve Eveillé jest aktem analitycznym, albo lepiej: to właśnie w Doświadczeniu Wyobrażeniowym ma miejsce akt analityczny; ono jest dla nas sednem leczenia. W tym właśnie, w aktualnej praktyce, tkwi różnica między nami a Desoille, jako że on skłaniał się bardzo ku poszukiwaniu sensu we współzależności pomiędzy obrazami ze scenariusza i rzeczywistością aktualną lub przeszłą podmiotu; my dzisiaj pracujemy o wiele bardziej wewnątrz samego scenariusza, poprzez interwencje psychoanalityka, i z mojego punktu widzenia, wyjaśnić to można faktem, że Dessoile leczył przede wszystkim świat neurotyczny, podczas gdy w dzisiejszych czasach coraz częściej mamy do czynienia z patologią narcystyczną”.
• M.: Wyobraźnia ułatwia dotarcie do sfery przedsłownej, do pierwszych więzi dziecka z własnym otoczeniem
  A.P.: „Odnajdujemy się w koncepcji Gastona Bachelarda, w tym miejscu, w którym wykazuje różnice pomiędzy językiem słownym, opierającym się na szeregowości,abstrakcji, i językiem wyobrażeniowym, charakteryzującym się poprzez zagęszczenie, analogię, przestrzenność: opisując tą ostatnią cechę, może być on uznany, jak Desoille, za prekursora koncepcji wyobraźni i percepcji, które w dzisiejszych czasach zostały wyjaśnione poprzez neuronaukę. Okazało się bowieme, że te dwie aktywności umysłowe są do siebie podobne pod względem niektórych cech neurofizjologicznych, pod względem zaś innych- różnią się od siebie. Colette Jacob, dziś rano stwierdził, że ‘opis jest sam w sobie przepracowaniem’. Aktualnie badania SISPI są skierowane na zgłębienie zjawiska regresji i przepracowania, ułatwionego poprzez Obraz początkowy Doświadczenia Wyobrażeniowego, właśnie na podstawie poprzednio zacytowanych teorii, czyli na znalezienie neurobiologicznego wyjaśnienia zjawisk psychologicznych, tak jak zakładał już sam Freud. Dla uzupełnienia mojej wypowiedzi mogę powiedzieć, że w pracy klinicznej stosujemy niektóre obrazy sprzyjające regresji do scenariuszy, które pacjenci przypisują wręcz do okresu płodowego”.
• M.: Analiza przeniesienia (w znaczeniu przeniesienia i przeciwprzeniesienia) zawsze jest podstawowym filarem pracy terapeutycznej? Jeśli tak, w jaki sposób wprowadzenie zmiennej „świat wyobraźni” modyfikuje naszą praktykę terapeutyczną?
  A.P.: „Nie, dla nas analiza przeniesienie i przeciwprzeniesienia nie jest podstawowym filarem pracy terapeutycznej, jest nim natomiast Doświadczenie Wyobrażeniowe (Reve Eveillé). Przeniesienie i przeciwprzeniesienie przepracowuje się wewnątrz świata wyobrażeń. Relacja, poza Doświadczeniem Wyobrażeniowym, skupia się wokół pojęcia ‘spotkania’ pomiędzy terapeutą a pacjentem: koncepcja ta, pochodzenia fenomenologicznego, wprowadzona we Włoszech przez Bruno Callieri w 1963, zainspirowana przez Szkołę Sztutgardzką (F. Schottlander, W.Leiblin i inni), w myśl której autentyczne zainteresowanie osobiste wobec pacjenta determinuje jego predyspozycję do wyzdrowienia. Dziś rano Nicole Fabre powiedziała, że zarówno pacjent jak i terapeuta, we wspólnej pracy analitycznej, są jak dwaj ‘powieściopisarze’, ich relacja nabiera kolorów dzięki uczuci i, cytując jednego ze swoich pacjentów, z zawodu chemika, psychoanalityk jest jak katalizator który ułatwia reakcję chemiczną przemiany analitycznej, lecz pełniąc tę funkcję również i katalizator podlega przemianie, pomiędzy tym co było przed i po zaistnieniu relacji. Cytując dalej Callieriego, ‘z całą pewnością przeniesienie jest ważne ponieważ przedstawia wyładowanie emocjonalne na analityka bloków zachowaniapochodzących z wczesnego dzieciństwa i w związku z tym należy mówić o przeniesieniu i o jego rozwiązaniu; lecz tylko wtedy gdy pacjent otwiera się na spotkanie (zakładając, że terapeuta jest na nie gotowy i do niego zdolny), tylko wtedy pacjent zaczyna być prawdziwie zdolny do komunikowania, do wejścia w relację’”.

W związku z powyższym pojawiły się liczne pytania dotyczące zastosowania Doświadczenia Wyobrażeniowego w przygotowaniu do operacji chirurgicznych, a także nowej teorii Bodźca Percepcyjnego (Obrazu początkowego), opartej na neurofizjologicznym rozdzieleniu wyobraźni od percepcji.

Bibliografia
Passerini, A. (2009), Immaginario: cura e creatività. L’esperienza immaginativa dal neurone alla psicoterapia, Roma.

Foreword by Alberto Passerini and Flavia Valtorta from the book: “Immaginario: Cura e Creatività – L’Esperienza Immaginativa dal neurone alla psicoterapia”
The imaginary – Cure and Creativity – The Imaginative Experience from the neuron to psychotherapy

This book aims to highlight the clinical experience of over twenty years using the waking dream psychotherapeutic methods of Reve Eveille and its corollary, the method of Procedura Immaginativa (Imaginative Procedure), which our group has adopted under the name of Esperienza Immaginativa (Imaginative Experience). This new therapeutic model has been developed in the light of neuro-scientific developments on the study of the imagination and the psychotherapeutic relationship itself. It is very encouraging to read about the studies on mental imagery using neuro-imaging techniques (Positron Emission Tomography), functional magnetic resonace,transcranial magnetic stimulation…) which have given us extraordinary results that have allowed us to clarify better what had been intuited before about the inner workings of the mind. Furthermore, the studies on the structures and cerebral functions of the brain implicated in imagination are helping us understand and to develop further our therapeutic model of working with the imagination, which is the royal road to the unconscious.

The theoretical framework that encompasses this work, is the Waking Dream (Reve Eveille) of Robert Desoille (1890-1966) that has been further developed after his death up to this day by G.I.R.E.P (International Group of Psychoanalytic Waking Dream). Our ideas using the Esperienza Immaginativa have been appreciated within G.I.R.E.P and left an influence on the French group itself. Our recent opening of S.I.S.P.I, an Italian Psychotherapeutic Training school using the waking dream method, which is a member of G.I.R.E.P also aims to develop the clinical applications of the method and to make the therapeutic method more known in the international scene. The theoretical model of the latter school has a solid psychodynamic basis and understands the production of images according to the contemporary principles of depth psychology (Marhaba 2007) which is characterised by an idiographic research approach (Carta, 2004).

The name of Procedura Immaginativa has been introduced in Italy in the early 1990s, to indicate the imaginative material produced during the oneiric part of the analytic session dedicated specifically to having a waking dream (Rocca & Stendora, edit. by Passerini, 1991). At the time, the term Reve Eveille (Waking Dream) was used interchangeably with Procedura Immaginativa and many times one term appeared next to the other in brackets. However, after the mid-1990s (Bondi, Passerini, 1997) the situation changed since for the first time, the term Procedura Immaginativa started to refer to a specific theoretical and methodological model of psychotherapy. This model gathered a series of operational terms and definitions from Desoille’s Waking dream method, that had been translated and further developed by the Italian group within G.I.R.E.P starting from the 1980s (Marafante, Frei, 1983), (Rocca, Passerini, Giampier, 1986), Rocca, Stendoro, Passerini, 1988). Then, from the mid-1990s the method of Procedura Immaginativa developed its own specific identity, characterised by an internal coherent methodology albeit an off-spring of the original Reve Eveille method. Within S.I.S.P.I. the term Esperienza Immaginativa is used.

Throughout the years, several different groups all members of G.I.R.E.P, originating from different countries have shaped Reve Eveille into their own particular style although all groups share a common Desoillian heritage. This issue of theoretical diversity have also been raised in France itself after the death of Desoille himself. There were some members who would have liked Desoille’s method to be fully integrated as part of psychoanalysis while another branch insisted of keeping their individuality offered by the waking dream itself which nonetheless could benefit psychoanalytic theory. The latter is the philosophy of the current group within G.I.R.E.P. The present book falls part of this tradition.

We have tried to formulate a model based on recent research neuro-biolgical developments which can help us understand better the dynamics involved in the clinical practice of the Esperienza Immaginativa. However, one may pose the question of how much relevant is the inclusion of neurobiology in the theory and practisce of psychodynamic psychotherapy? The neuro-biologist Eric Kandel (a psychiatrist with a psychoanalytic background and winner of Nobel Price for Medicine in 2000 for his research work on memory) emphasized the fact that the future of psychoanalysis depends on the possibility of building a dialogue with neuro-biology and cognitive sciences, in order to build a new and valid conceptual working model (Kandel 1999). The affinity between the two approaches is based on the fact that they both agree that the development of the mind is experience related.

In the scientific field it is understood that there is a certain concordance in the results of both molecular and cellular analysis. The mirror neuron studies have shed important light on the capacity of imagination itself as well as on the circularity involved in the giving of the imaginative stimulus and in receiving it, which is crucial in the waking dream methods (Procedura Immaginativa/Reve Eveille). The theory of the selection of neuron groups, formulated by Gerald Edelman, has also been analysed in the context of the building of neuron pathways and circuits and how this can lead to behavioural change in psychotherapy (Edelman, Tononi, 2000).

This book gives particular attention to emotions and to their function of linking the mind with the body as proven by a series of experimental research results. It is know that the quality of the attachment process in humans affects the experience and the regulation of emotions which in turn leaves an impact on the formation and stability of neural connections in the brain and ultimately on the construction and plasticity of the brain itself. Similarly, the steady development of a new emotional relationship in adult life can considerably change the processing of emotions in the brain, eventually leading to a new adjustment. This concept can be translated to the analytic relationship, and in particular to the practice of psychotherapy with the Esperienza Immaginativa, which in turn can help us re-read the developments in our clinical cases. These neuro-scientific findings, confirm what has already been suggested in psychoanalysis, namely the emotional relationship has a central role, both in the representation and in the processing of experience itself. One can thus conclude, the conscious and unconscious experiences are not processed independently from how the brain is structured.

The attempt to understand the neural correlates of the clinical experience is certainly worth investing in. However, there is a risk of transplanting the neurobiolgical explanations and terminology directly and superficially on the existing clinical terminology, thus repeating what is already known. Our challenge has been to try and widen our knowledge of how our brain works and to try and understand the implication of the mechanisms behind our cerebral functioning in our clinical practice. Consequently, we tried to formulate hypotheses which could be tested empirically and in line with our theoretical methodology.

Translated by Mr. Laner Cassar
October, 2012.